ပအို၀္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကို အထူးသက္၀င္ယုံၾကည္သူမ်ားျဖစ္ၾကရာ (၁၂) လ ရာသီပြဲေတာ္တြင္ တင္းေဆာ၀္မြဴးလာ (ေခၚ) တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ကထိန ေခၚ ကထိန္သကၤန္း ကပ္လွဴပြဲမ်ားကို ပအို၀္းတိုင္းရင္းသားတို႔က ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားပီပီ အေလးအနက္ထားကာ စည္စည္ကားကား ဆင္ယင္က်င္းပေလ့ရိွၾကပါသည္။
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ေအးေစတီပရိယတိစာသင္တိုက္ “ေမးဗို” လွည့္လည္ပူေဇာ္ပြဲ (ဓာတ္ပံု Sumana Somei)
ထို႔အတူ ေတာင္ႀကီး တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္သည္ ေဒသခံပအို၀္းတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ အျခားေသာညီေနာင္ တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုမ်ား အတူတကြဆင္ႏႊဲေလ့ရိွေသာ ကမၻာ (ႏိုင္ငံ) ေက်ာ္ ပြဲေတာ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။
မီးပံုးပ်ံၿပိဳင္ပြဲ၊ ေရာင္စံုယမ္းပီးပူေဇာ္ပြဲမ်ားသည္ ဗုဒၶဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါက ပူရာဏကႆပဂုိဏ္း၀င္ ဒိဌိတကၱဒြန္းမ်ားက ဘုရားရွင္၏ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေျခာက္သြယ္အား အၿပိဳင္တုႏိုင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳ ပစၥည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေရာင္စံုယမ္းမီးမ်ား၊ မီးက်ည္မီးလံုးမ်ား၊ မီးပံုးပ်ံမ်ားကို ထြန္းညိွေရာင္၀ါျပဳခဲ့ေၾကာင္း ဆိုသည္။
လိမၼာေသာ လက္သမားတို႔ကို ငွါး၍ ရွားသည္တိုင္တို႔ျဖင့္ ႀကီးစြာေသာမ႑ပ္ကို ေဆာက္ၿပီးေသာ္ ၾကာညိဳပန္းတို႔ျဖင့္မိုးေစ၍ ငါတို႔ (ဒိဌိ) တန္ခိုးျပာဋိဟာကို ျပအံ့ဟု အရပ္အႏွံ႔သတင္းလႊင့္ၿပီးလွ်င္ မီးပုန္းမီးပန္းစသည့္ျဖင့္ စီရင္၍ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မမူမီက နကၡတ္ပြဲသဘင္ကို မိုးေလကင္းစင္ၿပီး တာရာစံု ထြန္းလင္းေတာက္ပသည့္ ဤလ၌ က်င္းပေလ့ရိွခဲ့ေပသည္။
ပအို၀္းတိုင္းရင္းသားတို႔သည္ “ေမးဗုိ” ပူေဇာ္ပြဲကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္က်င္းပေလ့ရိွသည္။ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ည ႏွင့္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ညတို႔ ျဖစ္သည္။ “ေမးဗို” ဆိုသည္မွာ မီးပံုး(ဗံုး)ပင္ ျဖစ္သည္။
ေစတီေတာ္တြင္ မီးပံုးကို လွည့္ပတ္၍ ပူေဇာ္ျခင္းကိုပင္ ေမးဗို ပူေဇာ္ပြဲ ဟု ေခၚသည္။
သီတင္းကြ်တ္လ ေမးဗို ပူေဇာ္ပြဲမွာ ျမတ္စြာဘုရား တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ ၾကြဆင္းေတာ္မူလာသည္ကို ရည္ရြယ္၍ ပူေဇာ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ တန္ေဆာင္မုန္းလ ေမးဗို ပူေဇာ္ပြဲမွာ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္ရိွ စူဠမုနိေစတီေတာ္ကို ရည္စူး၍ ပူေဇာ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
သီတင္းကြ်တ္ ေမးဗို ပူေဇာ္ပြဲမွာ ေမးဗို ပူေဇာ္ပြဲ သီးသန္႔သာျဖစ္ၿပီး၊ တန္ေဆာင္မုန္းလ ေမးဗို ပူေဇာ္ပြဲမွာ ကထိန္သကၤန္းပြဲႏွင့္ တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲတို႔ ေရာေႏွာ၍ က်င္းပသည္။
လျပည့္ေန႔ ေန၀င္သည္ႏွင့္ ေျဗာေခါက္၍ လူပ်ဳိ အပ်ဳိတို႔ကို စုသည္။ ေမးဗိုကို တန္းစီးထားၿပီး ဖေယာင္းတိုင္ထည့္၍ ထြန္းထားရသည္။ အပ်ဳိ လူပ်ဳိမ်ားစံုသည့္အခါ အပ်ဳိမ်ားက ေမးဗိုကုိ တစ္ခုစီယူၿပီး ႀကီးစဥ္ငယ္လိုက္ တန္းစီေစ၍ ေစတီရိွရာေက်ာင္းေတာ္သို႔ အိုးစည္ဗံုေမာင္းႏွင့္သြားၾကသည္။
ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တုိင္မီပုံးပ်ံ (ဓာတ္ပံု Myosat Oo)
တခ်ဳိ႕ကာလသားမ်ားက ပအို၀္းရိုးရာ ဓားသိုင္းအကျဖင့္လည္ေကာင္း၊ စည္းခ်က္ညီညီတီးသည့္ ေျဗာ၏ေရွ႕တြင္ ကျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း တေပ်ာ္တပါးလိုက္ပါသြားၾကသည္။
တခ်ဳိ႕ေသာ ကာလသားမ်ားက ေမးဗိုလွည့္ရာတြင္ တစ္ေယာက္၊ ခပ္လွမ္းလွမ္းတြင္ တစ္ေယာက္ လိုက္ပါသြားရသည္။ ေမးဗိုလွည့္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ ဖေယာင္းတိုင္ႏွင့္ ေမးဗိုကို မီးမသင့္ေစရန္ သတိေပးရသည္။ အတန္းအစိပ္အက်ဲ ညီေစရန္ႏွင့္ ေႏွးသင့္သည္၊ ျမန္သင့္သည္ စသည္တို႔ကို ေျပာေပးရသည္။
ေမးဗိုကို စီးတန္း၍ လွည့္လည္ရာတြင္ အနိမ့္အျမင့္ညီညာျခင္း၊ အစိပ္အက်ဲညီျခင္း၊ အေရာင္စံုလင္းျခင္း၊ ေမးဗိုလွည့္လည္သူမ်ားမွာလည္း ယဥ္ေက်းသည့္ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႔မွဳ ႏွင့္ ဣေျႏရိွရိွလွည့္လည္ျခင္းတို႔ေၾကာင္း ျမင္ရသူအဖို႔ စိတ္ခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ရာ ေကာင္းသကဲ့သို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္လည္း ေကာင္းလွေပသည္။
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ေအးေစတီပရိယတိစာသင္တိုက္ “ေမးဗို” လွည့္လည္ပူေဇာ္ပြဲ (ဓာတ္ပံု Sumana Somei)
ေက်ာင္းေတာ္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ေစတီေတာ္ကို သံုးပတ္လွည့္ပတ္ၿပီး ေမးဗိုကို ေစတီေတာ္တြင္ တန္းစီး၍ပူေဇာ္ထားသည္။ မီးပံုပ်ံပါလွ်င္ မီးပံုပ်ံ လြတ္တင္ၾကသည္။ ေမးဗိုကို ေစတီေတာ္တြင္ ပူေဇာ္၍ၿပီးေသာ္လည္း အိုးစည္အဖြဲ႕၊ ေျဗာအဖြဲ႕မ်ားက က၍မၿပီးေသးေခ်။ ေစတီေတာ္ရင္ျပင္သို႔ သံဃာေတာ္မ်ားၾကြလာၿပီး တရားနာၾကရန္ ကာလသား လူငယ္ေခါင္းေဆာင္က သတိေပးႏွဳိးေဆာ္သည့္အခါမွ အကမ်ားရပ္ၿပီး တရားနာၾကသည္။ တရားနာၿပီးေသာအခါ ျပန္သူကျပန္ၿပီး ကာလသားအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ကာလသမီးအခ်ဳိ႕တို႔က ေနရစ္ခဲ့ၿပီး ပူေဇာ္ထားသည့္ ေမးဗိုကို တစ္ညလံုး မီးထြန္းညိုပူေဇာ္ေပးရသည္။ နံနက္အာရုဏ္တက္၍ အရုဏ္ဆြမ္းလာကပ္ၾကသည့္အခါမွ ျပန္ၾကရသည္။
မိုးရာသီ၏ ေနာက္ဆံုးပြဲေတာ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လည္း သူသူငါငါ ပါ၀င္ဆင္ႏြဲရန္ လာေရာက္ၾကျခင္းေၾကာင့္ တန္ေဆာင္မုန္းလ ေမးဗိုပူေဇာ္ပြဲမွာ သီတင္းကြ်တ္ ေမးဗိုပူေဇာ္ပြဲထက္ ပို၍စည္းကားေလသည္။
ေမးဗိုပူေဇာ္ပြဲကို ပအို၀္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ေနထိုင္သည့္ ေဒသတိုင္းတြင္ ေတြ႔ရသည္။ အရပ္ေဒသျခားနား၍ ေမးဗိုပူေဇာ္ပြဲ က်င္းပပံု ကြဲလြဲမွဳအနည္းငယ္ရိွမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ က်င္းပရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တူညီေနသည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
----------
ကိုးကား
၁။ ပအုိ၀္းအမ်ိဳးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ထုတ္ေ၀တဲ့ “ျပည္ေထာင္စုထဲက ပအို၀္း” စာအုပ္
၂။ ပအို္၀္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မွုႏွင့္ဓေလ့ထံုးစံမ်ား။
0 comments:
Post a Comment