သင္ေကာင္းလွ်င္သူတို႕မဆိုးပါ

ကုမၸဏီမန္ေနဂ်ာ တခ်ိဳ႕ဟာ သူတို႕စိတ္တိုင္းက်ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚမလာတဲ႕အခါမွာ လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းေတြ ညံ႕ဖ်င္းလို႕ပဲလို႕ အၿပစ္ပံုခ်ခ်င္တတ္ၾကပါတယ္။ "၀န္ထမ္းေတြဟာ ရပိုင္ခြင္႕ဆိုရင္ ေရွ႕ဆံုးက လိုခ်င္သေလာက္ အလုပ္အေပၚမွာေလးစားမွုမရွိၾကဘူး" လို႕လည္းခံစားမိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေတြးစရာ ၿဖစ္လာတာက  ကိုယ္႕လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းေတြကို ညံ႕တယ္၊ဖ်င္းတယ္လို႕ ေၿပာရတာဟာ ကိုယ္႕သားသမီးေတြ ညံ႕ေၾကာင္းဖ်င္းေၾကာင္းေၿပာသလို ၿဖစ္မေနဘူးလား ဆိုတာပါပဲ။
သားသမီးမေကာင္း မိဘေခါင္း၊တပည္႕မေကာင္းဆရာေခါင္း ဆိုသလိုေပါ႕။မန္ေနဂ်ာရဲ႕ စီမံခန္႕ခြဲမွု မေကာင္းလို႕ ၀န္ထမ္းေတြ ညံ႕ဖ်င္းရတယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ဆြဲနိုင္ပါတယ္။ဒါ႕ေၾကာင္႕ "အလုပ္အေပၚ ေလးစားမွုရွိတဲ႕ ၀န္ထမ္း ေကာင္းေတြ ကိုအလုိရွိတဲ႕ မန္ေနဂ်ာတေယာက္ဟာ ကိုယ္႕၀န္ထမ္းေတြအေပၚမွာေရာ ေလးစားမွု ရွိပါရဲ႕လား" ဆိုတာကိုလည္း မန္ေနဂ်ာေတြနဲ႕ မိမိကိုယ္တိုင္ ေမးခြန္းထုတ္ၾကည္႕သင္႕ပါတယ္။
          မန္ေနဂ်ာနဲ႕ လက္ေအာက္ခံ၀န္ထမ္း ၊ေခါင္းေဆာင္နဲ႕ ေနာက္လိုက္အၾကား အၿပန္အလွန္ ေလးစားမွု ရွိၿခင္းဟာ အညမညဂါရ၀ (Mutual Respect) ပဲၿဖစ္ပါတယ္၊။ Management is getting things done by other people ဆိုတဲ႕ အဓိပၸါယ္ ဖြင္႕ဆိုခ်က္ကို စီမံခန္႕ခြဲမွုနယ္ပယ္က လူအေတာ္မ်ားမ်ား သိထားၾကၿပီးသားပါ။ စီမံခန္႕ခြဲမွုဆိုတာ 'တၿခားလူေတြ' ကတစ္ဆင္႕ ကိုယ္လုပ္ေဆာင္စရာကိစၥေတြကို ၿပီးေၿမာက္ေစၿခင္းလို႕ အဓိပၸာယ္ရတဲ႕အေလ်ာက္ လုပ္ငန္းတစ္ခုေအာင္ၿမင္ဖို႕ဆိုတာ မိမိလက္ေအာက္မွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ႕ လူေတြမပါပဲ မန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္တည္းနဲ႕ ၿပီးေၿမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္လို႕ မရနိုင္ပါဘူး။ အၿပန္အလွန္အားၿဖင္႕ မန္ေနဂ်ာေတြရဲ႕ စီမံခန္႕ခြဲမွု မပါဘဲ လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းေတြြနဲ႕ခ်ည္း ပဲလည္း အလုပ္မၿပီးနိုင္ပါဘူး။ဒါေၾကာင္႕ မန္ေနဂ်ာနဲ႕ လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းဆိုတာတစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး အၿပန္အလွန္မွီခို ဆက္စပ္ၿပီး လုပ္ငန္း ေဆာင္တာေတြကို ၿပီးေၿမာက္ေအာင္ လုပ္ကိုင္ ေနၾကရတဲ႕သူေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။
          မန္ေနဂ်ာေတြဟာ ၀န္ထမ္းေတြအေပၚမွာ ကိုယ္လုပ္ေစခ်င္တဲ႕ အလုပ္ေတြကို စီစဥ္ညြန္ၾကားရမွာ ၿဖစ္သလို တစ္ဖက္ကလည္း သူတို႕မွာ ဘယ္လို ရုပ္ပိုင္း၊စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနသလဲ ဆိုတာကုိအေလးဂရုၿပဳ ေလ႕လာေနရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။တကယ္လို႕ သူတို႕မွာ လိုအပ္ခ်က္တစ္စံုတစ္ရာ ရွိေနတာကို ေတြ႕ရၿပီ ဆိုရင္ တေလးတစားၿဖည္႕ဆည္းေပးရမွာက မန္ေနဂ်ာတိုင္းရဲ႕ ၀တၱရားပါ။ ဗုဒၶ၀ါဒပိဋကတ္ က်မ္းဂန္လာ အလုပ္ကိုၾကီးၾကပ္စီမံခန္႕ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္သူ (၀ါ) မန္ေနဂ်ာ တို႕ရဲ႕ ၀တၱရား ငါးပါးကို ေဖာ္ၿပခ်င္ပါတယ္။
          ၁။ ခြန္အားအေလ်ာက္သာ အလုပ္တာ၀န္ေပးအပ္ၿခင္း
              ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္နုိင္မွု (capabilities) အေပၚမူတည္ၿပိီးေတာ႕သာ အလုပ္တာ၀န္ (assigment) ေတြကိုခ်မွတ္ေပးရပါလိမ္႕မယ္။ မန္ေနဂ်ာေတြအေနနဲ႕ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႕ ကိုယ္႕လက္ ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းတိုင္းရဲ႕ စြမ္းေဆာင္နိုင္မွုပမာဏကိုမွန္မွန္ကန္ကန္ သိထားဖို႕ေတာ႕လိုပါတယ္။
          ၂။ ရိကၡာလစာေပးၿခင္း
              ၀န္ထမ္းတိုင္းရဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္ပမာဏကို သိရင္ ထိုက္တန္တဲ႕လုပ္ခလစာ၊ရပိုင္ခြင္႕စတာေတြကို
မွန္မွန္ကန္ကန္ေ၀ဖန္ ပိုင္းၿဖတ္နုိင္ပါတယ္။လူသားတိုင္းဟာ ကိုယ္႕ရဲ႕ ကာယဥာဏ စြမ္းအား ထုတ္ရသေလာက္ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ အက်ိဳးခံစားခ်င္သူေတြခ်ည္းပါပဲ။ကိုယ္လုပ္သေလာက္ခံစားခြင္႕ရွိတဲ႕
ဌာနမ်ိဳးမွာသာ ကာလရွည္ၾကာအလုပ္လုပ္ခ်င္ၾကတာပါ။ " အလုပ္မရွိလို႕သာ လုပ္ေနရတယ္။ တန္ရာ တန္ေၾကး မရပါဘူးကြာ" ဆိုတဲ႕ ခံစားခ်က္မ်ိဳး ရွိေနခဲ႕လို႕ကေတာ႕ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးမွာ ၀န္ထမ္းေကာင္းေတြ ၿမဲမွာမဟုတ္ပါဘူး။မိမိဆီမွာ အမွုထမ္းေနတဲ႕ ၀န္ထမ္းမ်ိဳးကို တၿခားအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ
ဘယ္လိုလုပ္ခလစာနဲ႕ အက်ိဳးခံစားခြင္႕ေတြ ေပးေနတယ္ဆိုတာကို အၿမဲစူးစမ္းေလ႕လာေနသင္႕ပါတယ္။ ၿပိဳင္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္တဲ႕ လုပ္ခလစာနဲ႕ ခံစားခြင္႕ေတြကို ေပးထားသင္႕ပါတယ္။ ဒါမွကိုယ္႕ဆီက ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းေကာင္းေတြ လက္လြတ္ဆံုးရွံုးရမယ္႕ အႏၱရာယ္က ကာကြယ္နိုင္မွာပါ။
          ၃။ မမာမက်န္းတဲ႕အခါၿပဳစုေစာင္႕ေရွာက္ၿခင္း
              'ကာကြယ္ၿခင္းက ကုသၿခင္းထက္ ပိုမိုထိေရာက္သည္' ဆိုတဲ႕ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္း ကိုယ္႕၀န္ထမ္း ေတြကို က်န္းမာေရးနဲ႕ညီညြတ္ၿပီး ကိုယ္စိတ္နွစ္ပါးခ်မ္းေၿမ႕တဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္မ်ိဳးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္နုိင္ေအာင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ပံ႕ပိုးေပးရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။စီမံခန္႕ခြဲမွု ပညာရွင္ေတြကလည္း ဒီအခ်က္ကို အေတာ္ေလးအေရးထား ေၿပာဆိုခဲ႕ၾကပါတယ္။ "၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ဟာ သူတို႕တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ရာ လုပ္ငန္းခြင္ပတ္၀န္းက်င္ အေၿခအေန ေကာင္းမြန္မွုနဲ႕ တိုက္ရိုက္အခ်ိဳးက် ေနတယ္" ဆိုတဲ႕အခ်က္ကို သိပၸံနည္းက် စူးစမ္းေလ႕လာမွုေတြလုပ္ၿပီး အတည္ၿပဳေပးခဲ႕ၾကပါတယ္။
          ၄။ ထူးေထြေသာစားေသာက္ဖြယ္တို႕ကို ခြဲေ၀ေပးၿခင္း
              အစားေကာင္း၊အေသာက္ေကာင္း စားရေသာက္ရရင္ အရင္းနွီးဆံုး ေဆြမ်ိဳးမိသဂၤဟေတြကို သတိရသလိုပါပဲ။ တစ္စံုတေယာက္ဆီက လက္ေဆာင္ရတာပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ရပ္ေ၀းခရီးက အၿပန္၀ယ္လာခဲ႕တာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ စားစရာ သို႕မဟုတ္ လူ႕အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းကေလးေတြပါလာခဲ႕ရင္ ကိုယ္႕လက္ေအာက္ခံ ၀န္ထမ္းေတြကို မွတ္မွတ္ရရ ခြဲေ၀ေပးကမ္းဖို႕ မေမ႕သင္႕ပါဘူး။ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တန္ဖိုးအရ မၿဖစ္စေလာက္ နည္းပါးေကာင္း နည္းပါးနိုင္ေပမယ္႕  စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာတန္ဖိုးအရ အလြန္ၾကီးမားပါတယ္။ "တို႕အထက္အရာရွိက တို႕အေပၚမေမ႕ပါလား။ အေလးဂရုၿပဳေဖာ္ရပါလား" ဆိုတဲ႕ ၾကည္ႏူး၀မ္းေၿမာက္စိတ္က လုပ္ငန္းခြင္သာယာေရးကို အမ်ားၾကီးအေထာက္အကူၿပဳပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္မ်ိဳးဟာ မန္ေနဂ်ာနဲ႕ ၀န္ထမ္းေတြအၾကား ရစ္ဖြဲ႕ထားတဲ႕ သံေယာဇဥ္ ေႏွာင္ၾကိဳးကို ခိုင္ၿမဲသည္ထက္ ခိုင္ၿမဲလာေစေသာ အေၾကာင္းတရားလည္းၿဖစ္ပါတယ္။ သံေယာဇဥ္ေနွာင္ၾကိဳး ခိုင္မာလာၿပီဆိုရင္ " ကိုယ္က်ိဳးစြန္႕ရင္စြန္႕ရပါေစ၊ ငါတို႕မန္ေနဂ်ာအတြက္ ဘာမဆို ၿဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ ေပးမယ္" ဆိုတဲ႕ စိတ္ဓါတ္မ်ိဳးေတြ ေပၚထြန္းလာတတ္စၿမဲၿဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ေအာင္ၿမင္ တိုးတက္ဖို႕ဆိုတာ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႕သူတို႕ကို စီမံခန္႕ခြဲေနတဲ႕ မန္ေနဂ်ာတို႕အၾကားမွာရွိတဲ႕ " ရဲေဘာ္ရဲဘက္စိတ္" ဟာအဓိကက်တဲ႕ က႑မွာတည္ရွိေနပါတယ္။
          ၅။ အခါအားေလ်ာ္စြာ လြတ္လပ္ခြင္႕ေပးၿခင္း
             လုပ္ခလစာနဲ႕ ရပိုင္ခြင္႕ေတြ တနင္႕တပိုးေပးၿပီး စိတ္အပန္းေၿဖခ်ိန္ေတာင္မရေအာင္ ဖိခိုင္းေနၿပန္ရင္လည္း ၾကာရင္အဲဒီ၀န္ထမ္းရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္က်ဆင္သြားတတ္ပါတယ္။ အလုပ္ခြင္ကို ၿငီးေငြ႕သြားတတ္ပါတယ္။ ဒီေတာ႕ကိုယ္႕၀န္ထမ္းေတြကို တစ္နွစ္တစ္ခါ အပန္းေၿဖခရီးပို႕ေပးတာတို႕၊ ကုမၸဏီရဲ႕ ႏွစ္ပါတ္လည္ ေပ်ာ္ပြဲရြင္ပြဲ က်င္းပေပးတာတို႕လို စိတ္အပန္းေၿဖစရာေလးေတြ စီစဥ္ ေပးၿခင္းအားၿဖင္႕ တစ္ႏွစ္လံုး လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ပင္ပန္းၾကီးစြာ နွစ္ၿမဳပ္ထားခဲ႕ရတဲ႕ သူတို႕စိတ္ဓါတ္ေတြကို ၿပန္လည္လန္းဆန္းလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္းေတြအားလံုး စုစုစည္းစည္း အပန္းေၿဖၾက၊ ခရီးထြက္ၾကၿခင္းအားၿဖင္႕ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးနွင္႕ တစ္ဦးၾကားမွာေရာ သူတို႕ကိုစီမံခန္႕ခြဲေနတဲ႕ မန္ေနဂ်ာေတြအၾကားမွာပါ အၿပန္အလွန္နားလည္ခ်စ္ခင္မွုေတြ တိုးတက္ၿဖစ္ထြန္းလာေစနိုင္ပါတယ္။ စီမံခန္႕ခြဲသူမန္ေနဂ်ာေတြနဲ႕ အစီအမံခံ၀န္ထမ္းေတြၾကား ေဆြမ်ိဳးစုၾကီးတခုလို ၿဖစ္လာေအာင္ လုပ္ယူရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
          မန္ေနဂ်ာေတြဘက္က လက္ေအာက္ခံ၀န္ထမ္းေတြအေပၚ အေလးဂရုၿပဳရင္ ၿပဳသေလာက္ ၀န္ထမ္းေတြဘက္ကလည္း မန္ေနဂ်ာေတြနဲ႕ သူတို႕ ထမ္းေဆာင္ရမယ္႕ တာ၀န္၀တၱရားေတြအေပၚ အေလးဂရုၿပဳလာၾကမွာၿဖစ္ပါတယ္။စီမံခန္႕ခြဲမွုဆိုတာ 'တၿခားလူေတြ' ကတဆင္႕ ကိုယ္လုပ္ေဆာင္စရာကိစၥေတြကို ၿပီးေၿမာက္ေစၿခင္းလို႕ အဓိပၸာယ္ဖြင္႕ဆိုထားမွေတာ႕ မန္ေနဂ်ာတေယာက္အဖို႕ 'တၿခားလူေတြ မေကာင္းဘူးဆိုၿပီး ထိုင္ၿငီးေနလို႕ ဘာမွၿဖစ္လာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႕ရဲ႕ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအေၿခအေနေတြ ဘယ္လိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္၊ သူတို႕ကို အေၾကာင္းၿပဳၿပီး ကိုယ္႕လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ၿပီးေၿမာက္ေအာင္ၿမင္ေအာင္ ဘယ္လို စီမံခန္႕ခြဲသင္႕တယ္ဆိုတာကို အဖက္ဖက္က ၾကံဆေနရမွာက မန္ေနဂ်ာေတြအလုပ္ပါ။ ဒီလိုၾကံဆရာမွာ စီမံခန္႕ခြဲသူ နဲ႕ စီမံခန္႕ခြဲခံရသူ တို႕အၾကား အၿပန္အလွန္ အေလးဂရုၿပဳ (၀ါ) အညမညဂါရ၀ တရား ရွိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၿခင္းဟာ ေအာင္ၿမင္ေသာ စီမံခန္႕ခြဲမွုရဲ႕ ေသာ႕ခ်က္တစ္ခုၿဖစ္ေၾကာင္း တင္ၿပလိုက္ရပါတယ္။