ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းေရးျပႆနာ

ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ႏုိင္ငံအတြင္းျဖစ္ရွိေနေသာ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး၏ အဓိကေသာ့ခ်က္ျပႆနာသည္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းေရးျပႆ နာျဖစ္သည္။ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ေနာက္ခံသမုိင္း၊ စုစည္း ေနထုိင္ရာနယ္ေျမ နယ္ေျမေဒသခ်င္းမတူညီေသာ လူမ်ဳိးမ်ားစုေပါင္းေနထုိင္သည့္ ႏုိင္ငံတစ္ခုအတြင္း လူမ်ဳိးစုမ်ား အတူေနထုိင္ေရး၊တနည္းအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းေရးျပႆနာသည္ အဓိကျပႆနာႀကီးျဖစ္သည္။

၄င္းျပႆနာကုိ ပကတိအေနအထားႏွင့္ကုိက္ညီမွန္ကန္စြာမေျဖရွင္း အာဏာရသူတုိ႕က မိမိတုိ႕ဆႏၵအရ လုိရာဆြဲ ပုံစံခ် အမည္ခံျပည္ေထာင္စုကုိဖြဲ႕စည္းခဲ့သျဖင့္ ညီအစ္ကုိလူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း ျပင္းထန္စြာစစ္ခင္းရေသာ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။
ယင္းစစ္ပြဲေၾကာင့္ စစ္တပ္သည္ အေရးပါ အရွိန္အဝါရ လာၿပီး ေနာက္ဆုံးအာဏာ သိမ္းသည့္အထိ ျဖစ္ေပၚလာသည္။

သုိ႕ႏွင့္ တစ္ပါတီအာဏာရွင္အစုိးရ၏ စုိးမုိးဖိႏွိပ္မႈကုိ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံး ႏွစ္ေပါင္းရွည္ၾကာစြာခံခဲ႕ရသည္။ စီးပြားေရးအရလည္း မႀကဳံဘူးေအာင္ဆင္းရဲငတ္မြတ္လာရသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ဤစုစည္းေနထုိင္ေရး သုိ႕မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းေရးျပႆနာကုိ အျမန္ဆုံး ေျဖရွင္းရန္ လုိအပ္ေနေပသည္။

ျပႆနာတစ္ရပ္ကုိ ေျဖရွင္းရာတြင္ ျပႆနာျဖစ္ေပၚလာရျခင္းအေျခခံကုိ ေလ့လာရန္လုိအပ္ေပသည္။ သမုိင္း ကုိျပန္ၾကည့္လ်ွင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ႏုိင္ငံတြင္ လူမ်ဳိးအခ်ဳိ႕တုိ႕သည္သီးျခားႏုိင္ငံမ်ားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းၾကာရွည္စြာ ေနထုိင္လာ ခဲ့ၾကသည္။
အခ်ဳိ႕လူမ်ဳိးတုိ႕မွာလူဦးေရ၊ ဓနအင္အား၊ စစ္အင္အားနည္းပါးသျဖင့္ လက္ေအာက္ခံဘဝႏွင့္ ေနထုိင္ လာခဲ့ရသည္။
သုိ႕ေသာ္ ဧကရာဇ္ ပေဒသရာဇ္စနစ္တြင္ ဘ႑ာ ဆက္သရန္သာအဓိကျဖစ္ၿပီး မိမိတုိ႕အႀကီးအကဲႏွင့္ မိမိတုိ႕လူမ်ဳိးေဒသကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနထုိင္လာခဲ့ရသည္။
တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ စစ္အင္အားႀကီးမားေသာ ဘုရင္တပါးပါးက နီးစပ္ရာ ဧကရာဇ္ဘုရင့္္နယ္ေျမမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ က်ယ္ျပန္႕ေသာ ႏုိင္ငံအသြင္ေရာက္ခဲ့သည္။
သုိ႕ေသာ္ အင္အားနည္းပါးလာႏွင့္ ထုိအင္ပါရာႏုိင္ငံသည္လည္း ၿပဳိကြဲပ်က္စီး ရျပန္သည္။ စစ္အင္အားေကာင္းေသာ အေလာင္းဘုရားႏွင့္ ဘုိးေတာ္ဘုရားတုိ႕က မြန္ႏွင့္ရခိုင္ျပည္ကုိသိမ္းၿပီး ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ အင္ပါရာႏုိင္ငံေတာ္ကုိ တည္ေဆာက္အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဤအေျခခံကုိယူၿပီး အတုအေယာင္ျပည္ေထာင္စုကုိ လွည့္စားပုံေဖာ္ခဲ့သျဖင့္ ယေန႕အထိျပႆနာ ေပၚေနရျခင္းျဖစ္သည္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္္ေရး အေျခခံကုိိ ေတာင္တန္းေဒသ လူမ်ဳိးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏႈိင္းၿပီးခ်မွတ္သြားခဲ့သည္။
သုိ႕ေသာ္ ၄င္းႏွင့္ လူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္မ်ား ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ေသာ စာရြက္ စာတမ္းမ်ားသည္လည္း ၄င္းနည္းတူေျမျမဳပ္သင္ၿဂဳိဟ္ခံခဲ့ရသည္။ ဦးႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ အသြင္အားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု (Federal State) လက္ေတြ႕အားျဖင့္ တစ္ျပည္ေထာင္စနစ္ (Unitary State) ျဖစ္ေသာ အမည္ခံျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းပုံကုိ ဦးခ်န္ထြန္းအား ေရးဆြဲေစခဲ့သည္။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိရာတြင္ မပါဝင္ခဲ့ေသာ တနည္းအားျဖင့္ အဂၤလိပ္တုိ႕ စည္း႐ုံးဖဲ့ထုတ္မႈကုိ မစုိးရိမ္ရေသာ ကရင္၊ မြန္၊ ရခုိင္ လူမ်ဳိးမ်ားကုိမူ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏ အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ မည္မ်ွျပည့္စုံေစကာမူ မည္သည့္အခြင့္အေရးမ်ွမေပးခဲ့ပါ။
အထပ္ထပ္ခါခါ ဆႏၵျပ တုိက္ပြဲဝင္ေတာင္းဆုိေသာအခါမွ မေျပာပေလာက္ေသာ အခြင့္အေရးတစ္ခ်ဳိ႕က္ိုေပးခဲ့သည္။ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ႕မွာ အဂၤလိပ္တုိ႕လက္ထက္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ စစ္တပ္ အရွိန္အဝါေၾကာင့္ မြန္ႏွင့္ ရခုိင္တုိ႕ထက္ ေစာလ်င္စြာ ျပည္နယ္ရခဲ့သည္။

တုိင္းရင္းသားညီအစ္ကုိအခ်င္းခ်င္း ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္ေအးခ်မ္းစြာ ျပႆနာကုိမေျဖရွင္းဘဲ ၄င္းတုိ႕ေရးဆြဲ ထားေသာ ဥပေဒကုိ ဘုရားေဒသနာကဲ့သုိ႕မွတ္ယူၿပီး အေသဆုပ္ကုိင္ထားကာ စစ္သားႏွင့္ ပုလိပ္ကုိသုံး၍ ဖီဆန္ သူမ်ားကုိ က်ည္ဆန္ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္မ်ားေပးခဲ့သည္။
ထုိ႕ေၾကာင့္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ေပၚ လာခဲ့ရသည္။

ကမၻာသိ ျမန္မာသိ သစၥာကတိျဖင့္ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ေသာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါသေဘာထားကုိ အေျခခံၿပီး ႏုိင္ငံ ေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္(၁ဝ) ႏွစ္ျပည့္၍ အက်ဳိးမရွိဟုျမင္ပါက ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္နီျပည္နယ္တုိ႕ကုိ ခြဲထြက္ခြင့္ေပးထားသည္။
သုိ႕ေသာ္၄င္းတုိ႕သည္ ခြဲထြက္ျခင္းကုိမေတာင္းဆို ျပည္နယ္အခြင့္အေရး ပုိေပးရန္ ေတာင္းဆုိသည္ကုိပင္မေပးခဲ့သျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးစစ္ပြဲမ််ားပုိမုိက်ယ္ျပန္႕ခဲ့ေလ သည္။
ယခုဆုိလ်ွင္ လူဦးေရ အေတာ္အတန္ရွိၿပီး ထင္ရွားေသာလူမ်ဳိးတုိင္းတြင္ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ဤစုစည္းညီၫြတ္စြာ ပူးေပါင္းေနထုိင္ေရးျပႆနာကုိ ဦးႏုက အတုအေယာင္ျပည္ေထာင္စုျဖင့္ လွည့္စားေျဖရွင္း ခဲ့သည္။ ဦးေနဝင္းက ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္သေဘာတရားျဖင့္ ကာရံဖုံးလႊမ္းၿပီး တစ္ျပည္ေထာင္စနစ္ျဖင့္ ေျဖရွင္းခဲ့သည္။ မည္သည့္နည္းကမ်ွ မေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ေခ်။ ပကတိအေျခအေနႏွင့္ ဆန္႕က်င္ၿပီး ျပႆနာကိုဆႏၵစြဲျဖင့္ ေျဖရွင္းခဲ့သျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးဒဏ္ခတ္ျခင္းကုိ ခံသြားၾကရၿပီးျဖစ္သည္။

ကၽြႏ္ုပ္တုိ႕ႏုိင္ငံ၏ ပကတိအေနအထားႏွင့္ ကုိက္ညီေသာ ျပည္ေထာင္စုကုိ မည္သုိ႕တည္ေဆာက္ ရမည္နည္း။ ကမၻာေပၚတြင္ မတူကြဲျပားေသာလူမ်ဳိးမ်ားကုိအေျခခံၿပီး နုိင္ငံမ်ားစြာကုိ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စံနစ္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဥပမာ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ၊ အိႏိၵယ၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ ယူဂုိစလားဗီးယားႏွင့္ ခ်က္ကုိ စလုိဗက္ကီးယား ႏုိင္ငံတုိ႕ျဖစ္သည္။ ၄င္းႏုိင္ငံမ်ားသည္ လူမ်ဳိးေရးအရ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ႏုိင္ငံႏွင့္ဆင္တူမႈရွိသည္။ မတူေသာလူမ်ဳိးကြဲမ်ား အတြင္း လူဦးေရမ်ားေသာ(သုိ႕မဟုတ္) ယဥ္ေက်းမႈအသိပညာတုိးတက္ေသာ (သုိ႕မဟုတ္) စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးတုိ႕ တြင္ အားေကာင္းေသာလူမ်ဳိးတမ်ဳိးက အျခားလူမ်ဳိးမ်ားကုိ လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ႏွင့္ စုစည္းထား၍မရ။ ရပါကလည္း မၿမဲႏုိင္။ မေအးခ်မ္းႏုိင္ပါ။ ေက်နပ္ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္ စုစည္းၾကမည္ မဟုတ္ေပ။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ႏုိင္ငံအတြက္ ျဖစ္သင့္ေသာ ျပည္ေထာင္စုမွာ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ေနာက္ခံသမုိင္း၊ စုစည္းေနထုိင္ေသာေဒသ၊ ထုိက္သင့္ေသာ လူဦးေရ၊ ဖူလုံေသာစီးပြားေရးအေျခခံတုိ႕ႏွင့္ ျပည္စုံက ၎လူမ်ဳိးအတြက္ ျပည္နယ္တခုဖြဲ႕စည္းေပးရန္ လုိသည္။ ျပည္နယ္အက်ယ္ဝန္းႏွင့္ တည္ေနရာတုိ႕မွာ ၎စုစည္းေနထုိင္ရာ ေဒသေပၚတြင္ ရွိရမည္။ ထုိျပည္နယ္မ်ားသည္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမရွိေသာ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္အာဏာဆုိသည္မွာ ၄င္းတုိ႕ျပည္နယ္အေျခအေနႏွင့္ ကုိက္ညီေသာ ဥပေဒကုိ ၎တုိ႕ေရးဆြဲပုိင္ခြင့္ ျပဌာန္းပုိင္ခြင့္၊ ၄င္းတုိ႕ျပည္နယ္ကုိ ၄င္းတုိ႕ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သူမ်ားႏွင့္ ေ႐ြးခ်ယ္အုပ္ခ်ဳပ္ ပုိင္ခြင့္၊ ၄င္းတုိ႕ျပည္နယ္ အတြင္း တရားစီရင္ပုိင္ခြင့္မ်ား ရွိရသည္။

အထက္ပါအဂၤါရပ္(သုိ႕မဟုတ္)အေျခခံအခ်က္မ်ားတြင္ အားနည္းမႈရွိေသာလူမ်ဳိးစုငယ္မ်ားကုိမူကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္း ခြင့္ ျပည္နယ္တခုအတြင္း ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျပည္နယ္၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ လူမ်ဳိးစုေဒသ စသည္ျဖင့္ လူမ်ဳိးငယ္မ်ား၏အခြင့္အာဏာကုိ ထိုက္သင့္သလုိေပးထားရမည္။ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏ အမ်ဳိးသားဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ မႈကုိ တားဆီးပိတ္ပင္ထားျခင္းမ်ဳိးမရွိဘဲ အားေပးသြားရမည္ျဖစ္သည္။

အရြယ္အစားအားျဖင့္ မတူညီေသာ္လည္း ကုုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အခြင့္အာဏာမ်ား တူညီစြာ ရွိရမည္။ ၎ျပည္နယ္မ်ားကုိ ကုိယ္စားျပဳေသာ ကုိယ္စားလွယ္အညီအမ်ွျဖင့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ (သုိ႕မဟုတ္) အထက္လႊတ္ေတာ္ကုိဖြဲ႕စည္းၿပီး ျပည္ေထာင္စုဆုိင္ရာ အဆင့္ျမင့္ေသာအာဏာမ်ားကုိ ေပးအပ္ထားရမည္။

ျပည္ေထာင္စုအစုိးရသည္ ျပည္နယ္မ်ားအေနျဖင့္ မလုပ္သင့္ေသာ သုုိ႕မဟုတ္ ျပည္နယ္မ်ားက လႊဲအပ္ ထား ေသာ အခြင့္အာဏာမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္လုပ္ေဆာင္သြားရမည္။ ဥပမာ - ႏုိင္ငံျခား ဆက္သြယ္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စုကာကြယ္ေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ ေငြေၾကး႐ိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေဝေရးႏွင့္ လူမႈေထာက္ပံ့ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းတုိ႕ကုိ လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ျဖစ္သည္။

ဤသည္မွာ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုတစ္ခု၏ ဖြဲ႕စည္းပုံဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေပါင္းစုံမွ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းပုံမ်ားကုိ ေလ့လာ၊ မိမိတုိ႕ႏုိင္ငံအေျခအေနႏွင့္ ေပါင္းစပ္၊ လူမ်ဳိးစုံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏႈိင္းၿပီး ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္စုိးမုိးမႈကင္းေသာ အမ်ားလက္ခံႏုိင္သည့္ပုံစံသစ္ျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္ စုကုိ ဖြဲ႕စည္းႏုိင္မွသာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ႏုိင္ငံအတြင္းျဖစ္ရွိေနသည့္ လူမ်ဳိးေရးအရ မုန္းတီးမႈ၊ ရန္ျပဳတုိက္ခုိက္မႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္း ႏုိင္ေပလိမ့္မည္။

လူမ်ဳိးေရးအရ ႏွစ္ေပါင္းရွည္ၾကာစြာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာျပႆနာကုိ အတုအေယာင္ျပည္ေထာင္စုျဖင့္ လွည့္စား၍ မရပါ။ ပုိမုိစုစည္းအားေကာင္ရန္ဆုိၿပီး တစ္ျပည္ေထာင္စနစ္ျဖင့္ လူမ်ဳိးကြဲအသြင္ကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ သည္လည္း အားမေကာင္းႏုိင္ဘဲ ပုိ၍ပုိ၍သာအားနည္းလာေစခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံးမ်ဳိးဆက္ အႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ လက္ေတြ႕နယ္ပယ္တြင္ စမ္းသပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္၍ လမ္းမွန္ကုိေလ်ွာက္ၾကရန္ သင့္ၿပီ။ လူမ်ဳိးေရး အရျဖစ္ေပၚေနေသာျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းၿပီး ဒီမုိကေရစီအခြင့္အေရး၊ လူ႕အခြင့္ အေရးမ်ားကုိပါ ျဖည့္စြက္ လုုိက္ပါက တမ်ဳိးသားလုံးစည္းလုံးညီၫြတ္ေရးကုိ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲ ရရွိလာပါလိမ့္မည္။ ထုိအခါ ေအးခ်မ္း သာယာၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေသာျပည္ေထာင္္စုႀကီးကုိ လြယ္ကူစြာ အမွန္တကယ္ ေဖာ္ေဆာင္ ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
နိုင္ဟံသာ